ચેક દ્વારા લેવડદેવડ આજેય ઘણા લોકો અને બિઝનેસ માટે મહત્વપૂર્ણ માધ્યમ છે. પરંતુ ચેક બાઉન્સ થવાથી ઘણીવાર દેવું વસૂલવામાં મુશ્કેલી પડે છે અને કાનૂની ઝંઝટ પણ ઊભી થાય છે. ચેક બાઉન્સના કેસોમાં વધી રહેલી સંખ્યાને ધ્યાનમાં રાખીને રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા (RBI) એ 2025 માટે નવા નિયમો જાહેર કર્યા છે. આ નિયમોનું હેતુ છે ચેક ચુકવણી પ્રણાલીને વધુ પારદર્શક બનાવવું અને લોકોને સમયસર ચૂકવણી કરવા પ્રોત્સાહિત કરવું.
નવા નિયમોની મુખ્ય વાતો
હવે ચેક બાઉન્સ થાય તો બેંક તરત જ ખાતાધારકને SMS, ઈમેઇલ કે એપ નોટિફિકેશન દ્વારા જાણ કરશે. પહેલા ગ્રાહકોને મોડું ખબર પડતી હતી, જેના કારણે સમયસર કાર્યવાહી શક્ય બનતી નહોતી. સાથે જ RBIએ બેંકોને સૂચના આપી છે કે વારંવાર ચેક બાઉન્સ કરનારા ખાતાધારકો પર કડક પગલાં લેવામાં આવશે.
ચેક બાઉન્સ પર દંડ અને કાર્યવાહી
જો કોઈ ગ્રાહકના ચેક વારંવાર બાઉન્સ થાય તો તેના બેંક એકાઉન્ટ પર ચોક્કસ સમય માટે ચેકબુક સુવિધા બંધ કરી દેવામાં આવશે. ઉપરાંત, એવા ગ્રાહકોના ક્રેડિટ સ્કોર પર પણ નકારાત્મક અસર પડશે, જેના કારણે ભવિષ્યમાં લોન કે ક્રેડિટ કાર્ડ મેળવવામાં મુશ્કેલી પડી શકે છે. કેટલીક પરિસ્થિતિઓમાં વારંવાર ચેક બાઉન્સ થવા પર દંડની રકમ પણ વસૂલવામાં આવશે.
ગ્રાહકો માટે સાવચેતી
RBIએ લોકોને સલાહ આપી છે કે ચેક ઇશ્યુ કરતા પહેલા પોતાના ખાતામાં પૂરતું બેલેન્સ છે તેની ખાતરી કરો. સાથે જ જો ઓટો-ડેબિટ કે EMI સંબંધિત ચેક હોય તો સમયસર રકમ જમા કરવી જરૂરી છે. ચેક બાઉન્સના નવા નિયમો હેઠળ લાપરવાઈ કરનારા ગ્રાહકોને કાનૂની કાર્યવાહીનો સામનો પણ કરવો પડી શકે છે.
Conclusion: 2025 માટેના RBIના નવા નિયમો ચેક બાઉન્સને ઘટાડવા અને બેંકિંગ વ્યવસ્થાને વધુ વિશ્વસનીય બનાવવા માટે મહત્વપૂર્ણ સાબિત થશે. હવે ચેક બાઉન્સને માત્ર એક સામાન્ય ભૂલ તરીકે નહીં, પરંતુ ગંભીર આર્થિક ગુનાહિત કૃત્ય તરીકે ગણવામાં આવશે. તેથી દરેક ખાતાધારક માટે જવાબદારીપૂર્ણ વ્યવહાર કરવો અત્યંત જરૂરી બની ગયું છે.
Disclaimer: આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી સામાન્ય જનજાગૃતિ માટે છે. ચોક્કસ નિયમો અને બેંકિંગ પ્રક્રિયા માટે RBIની સત્તાવાર સૂચના અને તમારી બેંકનો સંપર્ક કરવો અનિવાર્ય છે.
Read More:
- Modi Government PM Mudra Yojana 2025: ₹50 હજારથી ₹20 લાખ સુધીની લોન પછી હવે NPAમાં ઉછાળો
- આધાર કાર્ડથી તાત્કાલિક લોન: ઘરે બેઠા મેળવો રૂ. 10,000 – કોઈ ઝંઝટ નહીં, કોઈ રાહ નહીં
- પ્રધાનમંત્રી કુસુમ યોજના 2025: ખેડૂતોને મળશે 60% સુધીની સબસિડી, જાણો અરજી કરવાની રીત
- New Government Scheme 2025: રાજ્ય સરકારે 22 લાખ કામદારોને આપ્યો મોટો લાભ – પોતાના રાજ્ય પરત ફરતા દર મહિને મળશે ₹5000 સહાય
- Post Office RD Yojana 2025: ફક્ત ₹222થી કરો શરૂઆત અને 10 વર્ષમાં બનાવો ₹10 લાખ